Mikrorachunek podatkowy również dla osób fizycznych
Od 1 stycznia 2020 roku wszystkie osoby fizyczne oraz podmioty gospodarcze będą posiadały indywidualny rachunek podatkowy do rozliczeń z Urzędem Skarbowym. Dotyczy to również osób prywatnych, nieprowadzących działalności gospodarczej, zatrudniony na podstawie umowy o pracę lub innych umów cywilnoprawnych. Podobnie jak w 2018 roku, kiedy Zakład Ubezpieczeń Społecznych wprowadził jedno konto dla płatników składek, tak i teraz Ministerstwo Finansów dla każdego płatnika i podatnika zakłada rachunki indywidualne. Poniżej kilka ważnych informacji dotyczących tzw. mikrorachunków podatkowych.
Do czego będzie służył?
Od nowego roku wchodzą w życie zmiany w ordynacji podatkowej, uchwalone w lipcu 2019 roku. Wprowadzają one obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych i od osób prawnych oraz podatku VAT na indywidualny rachunek podatkowy. Obecnie każdy Urząd Skarbowy prowadzi kilka odrębnych rachunków bankowych do wpłat różnego rodzaju podatków i zobowiązań skarbowych. W ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, 924, 1018 i 1495) został dodany następujący przepis:
Art. 61b. § 1. Wpłata podatku dochodowego od osób fizycznych, podatku dochodowego od osób prawnych, podatku od towarów i usług oraz niepodatkowych należności budżetowych jest dokonywana na rachunek urzędu skarbowego przy użyciu indywidualnego rachunku podatkowego identyfikującego podatnika lub płatnika (indywidualny rachunek podatkowy).
Dlatego wszelkie płatności do Urzędu Skarbowego z tytułu wyżej wymienionych podatków do końca 2019 roku będą regulowane zgodnie z obowiązującymi obecnie zasadami na dedykowane rachunki. Po 31 grudnia wpłat należy dokonywać właśnie na rachunki indywidualne, nawet jeśli dotyczą one zobowiązań, które wyniknęły przed tą datą. Na mikrorachunek podatkowy należy wpłacać również ewentualne odsetki za opóźnienie lub koszty upomnienia. Inne podatki (np. PCC czy podatki lokalne) cały czas póki co będziemy wpłacać zgodnie z obecnie obowiązującymi zasadami.
Warto zaznaczyć, że rachunek nie będzie służył do bieżących rozliczeń i płatności, gdyż nie jest to rachunek rozliczeniowy w banku. Jest to bezpłatne konto prowadzone przez Narodowy Bank Polski, którego numer składa się standardowo z 26 cyfr, zgodnie ze standardem IBAN i zawiera numer PESEL lub NIP. Wszelkie zwroty i nadpłaty z urzędów skarbowych będą dalej przesyłane bezpośrednio na wskazane konto prywatne lub firmowe.
§ 2. Struktura numeru indywidualnego rachunku podatkowego jest zgodna z formatem Numeru Rachunku Bankowego i zawiera:
1) sumę kontrolną;
2) numer rozliczeniowy jednostki organizacyjnej banku;
3) identyfikator podatkowy.
§ 3. Numer indywidualnego rachunku podatkowego jest udostępniany, po podaniu identyfikatora podatkowego, w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych lub w urzędzie skarbowym.
Jak sprawdzić swój rachunek?
Na stronie Ministerstwa Finansów oraz rządowych portalach podatkowych są dostępne linki do dedykowanego generatora. Osoby fizyczne, które są podatnikami (niezależnie od tego czy prowadząc działalność gospodarczą są wspólnikami spółki osobowej czy nie) uzyskają swój indywidualny numeru rachunku podatkowego podając swój numer PESEL. Spółki kapitałowe oraz inne podmioty, które są płatnikami składek (np. przedsiębiorcy zatrudniający pracowników) po podaniu swojego numeru NIP również sprawdzą swój mikrorachunek. Jeśli z jakiegoś powodu podmiot nie posiada numeru PESEL ani numeru NIP wszelkie zobowiązania podatkowe mogą być płacone na nowe specjalne konta urzędów skarbowych. Koniecznym wtedy jest jednak podanie danych identyfikujących płatnika, np. dowód osobisty lub paszport. Numer rachunku podatkowego można również uzyskać bezpośrednio w każdym urzędzie skarbowym, jednak realizacja tego przez internet pozwala na dostęp 24 godziny na dobę, zarówno poprzez komputer jak i urządzenie mobilne. W przypadku wpłat z rachunków zagranicznych konieczne jest podanie numeru SWIFT Narodowego Banku Polskiego. Jeśli omyłkowo zapłacimy podatek na błędny numer rachunku podatkowego, to należy zgłosić się do urzędu skarbowego i przeksięgować dokonaną wpłatę. Jeśli nie zauważymy swojego błędu Urząd Skarbowy wezwie nas celem wyjaśnienia. Przelewy realizowane po 1 stycznia na rachunki bankowe do urzędów skarbowych powinny być odrzucane przez bank i zwracane na konto. Osoby prowadzące działalność gospodarczą powinny płacić podatek dochodowy oraz podatek od towarów i usług na konto z numerem PESEL. Wpłata podatku na konto z numerem NIP nie będzie jednak błędem i zostanie poprawnie zaksięgowana. W przypadku spółek osobowych podatek dochodowy wspólników również powinien być płacony na mikrorachunki z numerem PESEL, a ewentualny podatek VAT na rachunek z numerem NIP spółki. Pracodawca powinien odprowadzać zaliczki na podatek dochodowy swoich pracowników również na swoje konto podatkowe. Nie jest zatem konieczne robienie przelewów na rachunki swoich pracowników.
Zaległości podatkowe
Wielu płatników i podatników nie zawsze terminowo reguluje swoje zobowiązania skarbowe. Wprowadzenie indywidualnych rachunków podatkowych ma na celu również ukrócenie tego procederu. W Ordynacji podatkowej został również dodany kolejny artykuł:Art. 62 § 1. Jeżeli na podatniku ciążą zobowiązania podatkowe z różnych tytułów, dokonaną wpłatę zalicza się na poczet podatku zgodnie ze wskazaniem podatnika, a w przypadku braku takiego wskazania – na poczet zobowiązania podatkowego o najwcześniejszym terminie płatności spośród wszystkich zobowiązań podatkowych podatnika. W przypadku gdy na podatniku ciążą zobowiązania podatkowe, których termin płatności upłynął, dokonaną wpłatę zalicza się na poczet zaległości podatkowej o najwcześniejszym terminie płatności we wskazanym przez podatnika podatku, a w przypadku braku takiego wskazania lub braku zaległości podatkowej we wskazanym podatku – na poczet zaległości podatkowej o najwcześniejszym terminie płatności spośród wszystkich zaległości podatkowych podatnika.
Jeśli podatnik wskaże w tytule przelewu rodzaj podatku, który zamierza opłacić, kwota zostanie przypisana właśnie do tego zobowiązania. Gdyby jednak wcześniej były z tego tytułu zaległości to w pierwszej kolejności zostanie spłacona zaległość. Jeśli wpłacona kwota będzie jednak niewystarczająca na pokrycie całej zaległości, to zostanie ona podzielona proporcjonalnie na poczet kwoty zaległości i odsetek za zwłokę. Natomiast gdyby w tytule przelewu nie znalazła się informacja na jakie zobowiązanie podatkowe jest dokonywana wpłata, zostanie ona przeznaczona najstarsza zobowiązanie podatkowe lub ewentualną zaległość.
Zobowiązanie podatkowe może być zapłacone również przez inną osobę. Członkowie najbliższej rodziny mogą dokonywać wpłat na mikrorachunek podatkowy w dowolnej wysokości i bez ograniczeń kwotowych. Również osoby trzecie mogą dokonywać takich płatności, Jednak tutaj obowiązuje już limit 1000 zł. Każda wpłata wyższej kwoty będzie oznaczała brak przeznaczenia wpłaty na zapłatę podatku, co w konsekwencji będzie powodowało jego brak uregulowania i ewentualne zaległości.
W jakim celu powstał mikrorachunek?
Głównym celem rozwiązania zaproponowanego przez Ministerstwo Finansów jest uproszczenie rozliczeń płatników i podatników z urzędami skarbowymi oraz pośrednio większą kontrolę nad ściągalnością zobowiązań podatkowych. Jeden rachunek bankowy dedykowany do wszystkich wpłat z pewnością jest udogodnieniem dla każdej osoby fizycznej oraz firmy zatrudniającej pracowników. Dodatkowo numer mikrorachunku nie zmieni się w przypadku zmiany nazwiska miejsca zamieszkania siedziby czy właściwości urzędu skarbowego. Dzięki jego wprowadzeniu szybsza ma być również weryfikacja zaległości i wystawiania zaświadczeń urzędowych, np. niezalegania. Obecnie osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, zatrudniona na podstawie umowy, która sama nie dokonuje płatności podatku dochodowego, a bardzo często osiąga zwrot, nie będzie potrzebowała prawdopodobnie w ogóle mikrorachunku podatkowego. W przyszłości jednak indywidualne konto podatkowe ma być wykorzystywane do płatności również innych podatków, w tym cła i akcyzy. Docelowo możliwy będzie też podgląd pod historię zapłaty podatku na specjalnym profilu podatkowym, dlatego te informacje są istotne także dla takich osób.
Zmiany w prawie podatkowym mogą dotyczyć zarówno dużych firm jak i osób prywatnych, dlatego warto śledzić doniesienia i informacje na portalach biznesowych. Pamiętajmy że urzędy nie mają obowiązku informowania nas o takich zmianach, a nieznajomość prawa szkodzi. Uspokajamy też, możliwość sprawdzenia swojego mikrorachunku podatkowego, będzie również dostępna, wbrew różnym opiniom w mediach, po 1 stycznia 2020 roku.
Autorem tekstu jest Serwis Doradzanie.eu