Planowane zmiany w kodeksie drogowym od lipca 2020

Planowane zmiany w kodeksie drogowym od lipca 2020
fot.: źródło własne
25 czerwca 2020, 17:13

W styczniu br. Ministerstwo Infrastruktury zapowiedziało zmiany w przepisach ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o kierujących pojazdami. Celem nowelizacji ma być poprawa bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego, w tym głównie niechronionych użytkowników dróg, czyli pieszych oraz kierowców. Zmiany dotyczą trzech zagadnień, które opisujemy szerzej w dalszej części materiału i mają zacząć obowiązywać od 1 lipca. Mimo, że zostało niewiele czasu a projekt jest na etapie konsultacji publicznych, Ministerstwo nie wycofało się jeszcze z tego terminu. Pewnym jest jednak, że zmiany prędzej czy później jednak wejdą w życie.

Większe bezpieczeństwo pieszych w obrębie przejścia

Coraz większa ilość samochodów w centrach miast i na trasach przelotowych wymusza dostosowywanie się zachowania kierowców i pieszych do zmieniającego się otoczenia. Administratorzy większych miejscowości wprowadzają regularnie, śladem bardziej rozwiniętych aglomeracji zagranicznych, coraz więcej obostrzeń związanych z poruszaniem się pojazdami w ramach ścisłego centrum. Ma to wymiar zarówno ekologiczny (zmniejszona emisja dwutlenku węgla i smogu), infrastrukturalny (rozwój miejskiej i podmiejskiej komunikacji publicznej) a także wpływa na bezpieczeństwo (ograniczenia prędkości poruszania się pojazdów, wyłączenie niektórych dróg z ruchu samochodowego). Kiedyś poprawa bezpieczeństwa polegała m.in. na montowaniu innej, chropowatej, wyczuwalnej pod butem kostki brukowej i sygnalizatorów dźwiękowych przy przejściu dla pieszych, aby zbliżająca się do niego osoba niedowidząca wiedziała, gdzie kończy się chodnik a zaczyna jezdnia. Obecnie podobny problem dotyczy młodych ludzi zapatrzonych w telefony komórkowe i inne urządzenia mobilne, dla których zarządcy niektórych miast w miejscach szczególnie niebezpiecznych stosują na chodnikach dodatkowe ostrzeżenia i komunikaty. Obecna nowelizacja ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz.U.1997 nr 98 poz.602) delikatnie modyfikuje uprawnienia pieszych zbliżających się do przejścia przez jezdnię i nakazują kierującym pojazdów większą ostrożność przy zbliżaniu się do nich. Treść projektowanych przepisów ze zmianami (pogrubiono dodatkową treść, przekreślono usunięty zapis) brzmi następująco: Art. 13. 1. Pieszy wchodzący na jezdnię lub torowisko albo pieszy przechodzący przez jezdnię lub torowisko, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność oraz, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, korzystać z przejścia dla pieszych. Pieszy znajdujący się na tym przejściu ma pierwszeństwo przed pojazdem.
[...]
Art. 26. 1. Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejścia dla pieszych, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność, zmniejszyć prędkość tak, aby nie narazić na niebezpieczeństwo pieszego znajdującego się na tym przejściu lub na nie wchodzącego, i ustąpić pierwszeństwa pieszemu wchodzącemu na to przejście albo znajdującemu się na tym przejściu.
Warto zauważyć zatem, że przepisy nie zakładają zasady bezwzględnego pierwszeństwa pieszych, który nadal będzie zobowiązany do zachowania szczególnej ostrożności. Kierujący pojazdem według nowego brzmienia ustawy ma obowiązek zwolnić i umożliwić pieszemu wejście na jezdnie w sposób bezpieczny. W toku konsultacji publicznych zwracano uwagę na zwolnienie z obowiązku ustępowania pierwszeństwa pieszemu przez kierującego tramwajem. Pojazdy szynowe ze względu na swoje wymiary i masę cechuje dużo dłuższa droga hamowania i bezpieczeństwo pasażerów w nim podróżujących. Ministerstwo Infrastruktury uwzględni odpowiednie zapisy w kolejnych projektach ustawy na dalszym etapie procesu legislacyjnego.

Maksymalna prędkość w terenie zabudowanym

Do 2004 roku w Polsce na obszarze zabudowanym obowiązywało ograniczenie prędkości do 60 km/h. Dostosowywanie ustaw do przepisów unijnych, gdzie obowiązywało ograniczenie o 10 km/h niższe wymusiło zmiany w kodeksie drogowym. Ograniczono wtedy maksymalną dopuszczalną prędkość do 50 km/h w godzinach między 5:00 a 23:00 oraz dodano ust.1a) mówiący o tym, że między 23:00 a 5:00 dopuszczalna prędkość wynosi nadal 60 km/h (wyłączając ruch w strefie zamieszkania, gdzie obowiązuje ograniczenie do 20 km/h). Po 16 latach przepis prawdopodobnie zostanie ujednolicony i w art. 20 ust.1 otrzyma brzmienie: "Prędkość dopuszczalna pojazdu lub zespołu pojazdów na obszarze zabudowanym wynosi 50 km/h, z zastrzeżeniem ust. 2.", a ust.1a) zostanie uchylony. Obecnie Polska jest jedynym krajem w Unii Europejskiej, który dopuszcza poruszanie się w terenie zabudowanym z prędkością 60 km/h. Po wejściu w życie przepisów niezależnie od tego czy poruszamy się w mieście po drogach w dzień i w nocy będzie obowiązywało jednakowe ograniczenie.

Przekroczenie prędkości o więcej niż 50 km/h

Rażące przekraczanie dopuszczalnej prędkości w terenie zabudowanym od 2015 roku może skutkować konfiskatą prawa jazdy na okres trzech miesięcy, a w przypadku kolejnych takich wykroczeń nawet odebraniem uprawnień i koniecznością ponownego zdawania egzaminu państwowego. Początkowo można było się od tego uchylać twierdząc, że nie posiada się ze sobą dokumentu prawa jazdy, za co przysługiwał dodatkowy mandat karny, lecz chroniło to przed jego utratą. Końcem 2018 roku jednak posiadanie dokumentu przy sobie stało się nieobligatoryjne i fakt jego braku przy przekroczeniu prędkości o więcej niż 50 km/h w terenie zabudowanym nie był już istotny przy czasowym odebraniu uprawnień przez funkcjonariusza Policji. Według danych Komendy Głównej Policji rocznie prawo jazdy traciło z tego tytułu statystycznie 25-30 tys. kierujących. Po zmianie przepisów liczba ta może wzrosnąć, gdyż limity przekroczenia prędkości będą obowiązywały także poza terenem zabudowanym, a zatem również na autostradach i drogach ekspresowych. Treść nowego przepisu ustawy Prawo o ruchu drogowym będzie wyglądała następująco: Art. 135. 1. Policjant:
[...]
1a) zatrzyma prawo jazdy za pokwitowaniem w przypadku ujawnienia czynu polegającego na:
a) kierowaniu pojazdem z prędkością przekraczającą dopuszczalną o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym,
Podobnie w ustawie z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz.U. 2011 nr 30 poz.151) dodano nowy punkt w art. 102 w ust. 1: Art. 102. 1. Starosta wydaje decyzję administracyjną o zatrzymaniu prawa jazdy lub pozwolenia na kierowanie tramwajem, w przypadku gdy:
[...]
4) kierujący pojazdem przekroczył dopuszczalną prędkość o więcej niż 50 km/h.
Ministerstwo Infrastruktury powołując się na statystyki Komendy Głównej Policji argumentuje: "Mimo, iż większość wypadków wydarzyła się na obszarze zabudowanym, to w wyniku wypadków mających miejsce w obszarze niezabudowanym zginęło więcej osób, w co piątym wypadku zginął człowiek, podczas gdy w obszarze zabudowanym w co osiemnastym. Przyczynę takiego stanu rzeczy upatrywać można w tym, że na obszarach niezabudowanych kierujący rozwijają znacznie większe prędkości, często w jednym samochodzie ginie więcej niż jedna osoba, a ponadto pomoc lekarska dociera znacznie później." Ponadto należy zwrócić uwagę, że na polskich trasach szybkiego ruchu obowiązują jedne z najwyższych dopuszczalnych limitów prędkości na świecie i skala wypadków na nich jest niestety zatrważająca.

Przepisy dotyczące ruchu drogowego stale się zmieniają i dotyczą każdego z nas, niezależnie od tego czy posiadamy uprawnienia do prowadzenia pojazdów czy jesteśmy pieszymi na drogach publicznych. Niektóre konsekwencje nieprzestrzegania przepisów mogą być bardzo dotkliwe, również z finansowego punktu widzenia. Dlatego staramy się na bieżąco informować o wszelkich zmianach i zachęcamy do śledzenia nowych artykułów. Zachęcamy też do kontaktu w przypadku wątpliwości bądź dodatkowych pytań.

Autorem tekstu jest Serwis Doradzanie.eu

NOTA PRAWNA: Artykuły zamieszczone w naszym serwisie są przygotowane z należyta starannością, oparte na rzetelnej wiedzy i doświadczeniu, oraz znajomości branży. Nie mogą być one traktowane jako wyłączne źródło informacji w danym zakresie, bowiem są subiektywnymi opiniami autorów tekstów. Serwis Doradzanie.eu oraz autorzy treści nie ponoszą odpowiedzialności za wnioski wyciągnięte przez Czytelnika, ani wszelkie decyzje podjęte na ich podstawie. Zawartość merytoryczna na naszych stronach opisywana jest przez praktyków w dziedzinie finansów, prawa, ekonomii i bankowości.